რა არის ფიშინგი? ფიშინგის განმარტება
ვიკიპედიის განმარტებით ფიშინგი (ინგლ. phishing < phreaching — „სატელეფონო თაღლითობა“ და fishing — „თევზაობა“) — ინტერნეტთაღლითობისა და კიბერ დანაშაულებრივი ფორმა, ელფოსტის ან სხვაგვარი შეტყობინებების გაგზავნა ცნობილი რეალური ორგანიზაციის სახელით ან ლოგოთი (მაგალითად: ბანკი, Hotmail, eBay, Gmail.com, Facebook და ა.შ). ფიშინგის სუბიექტის მიზანია, აიძულოს მიმღები (ობიექტი), გამოავლინოს პირადი დაცული ინფორმაცია შემდგომი ქურდობის მიზნით.
ფიშინგი არის კიბერდანაშაულის ფორმა, როდესაც თავდამსხმელები ცდილობენ მოიპოვონ თქვენი პირადი ინფორმაცია, როგორიცაა პაროლები, საბანკო ანგარიშის ნომრები და საკრედიტო ბარათის მონაცემები. ისინი ამას ახორციელებენ ყალბი ელექტრონული ფოსტის, შეტყობინებების ან ვებსაიტების გამოყენებით, რომლებიც ძალიან ჰგავს ლეგიტიმურ წყაროებს.
როგორ მუშაობს ფიშინგი
ფიშინგის დროს მომხმარებელს მისდის მოწვევა საიტზე, სადაც მას ეკითხებიან დაცულ ინფორმაციას — პაროლებს, საკრედიტო ბარათის ან საბანკო ანგარიშის ნომრებს. ეს საიტი, ჩვეულებრივ, ჰგავს ცნობილი ორგანიზაციის გვერდს და ინფორმაციის შეგროვების შემდეგ შეიძლება მოხდეს მომხმარებლის გადამისამართება რეალურ საიტზე. მაგალითისთვის, შესაძლებელია ასეთი ყალბი წერილი იტყობინებოდეს, რომ ანგარიში შეჩერებული იქნება, თუ არ მოხდა მისი პაროლის ან საკრედიტო ბარათის ინფორმაცის განახლება მოცემულ საიტზე.
ფიშინგის სახეები:
- ელექტრონული ფოსტის ფიშინგი: ყველაზე გავრცელებული ფორმაა, როდესაც იღებთ ელექტრონულ წერილს, რომელიც თითქოსდა სანდო წყაროდანაა გამოგზავნილი. წერილი შეიძლება შეიცავდეს ბმულს ყალბ ვებსაიტზე, სადაც გთხოვენ შეიყვანოთ თქვენი პირადი მონაცემები.
- სმიშინგი: ეს არის ფიშინგი SMS შეტყობინებების საშუალებით.
- ვიშინგი: ფიშინგი სატელეფონო ზარების გამოყენებით.
- სპეარფიშინგი: მიზანმიმართული ფიშინგი კონკრეტული პირების ან ორგანიზაციების წინააღმდეგ.
როგორ მოვახდინოთ ფიშინგის იდენტიფიკაცია
- საეჭვო ელექტრონული ფოსტის მისამართი: ყურადღება მიაქციეთ გამომგზავნის ელექტრონული ფოსტის მისამართს. ხშირად ფიშინგური წერილები იგზავნება უფასო ან საეჭვო დომენებიდან.
- გრამატიკული და ორთოგრაფიული შეცდომები: ფიშინგურ წერილებში ხშირად გვხვდება გრამატიკული და ორთოგრაფიული შეცდომები.
- მოთხოვნა პირადი ინფორმაციის შესახებ: ლეგიტიმური ორგანიზაციები არასდროს ითხოვენ თქვენს პაროლს ან საბანკო მონაცემებს ელექტრონული ფოსტით.
- საეჭვო ბმულები: ბმულზე მაუსის მიტანისას, დააკვირდით მისამართს, რომელიც გამოჩნდება ბრაუზერის ქვედა მარცხენა ნაწილში. თუ ის არ ემთხვევა იმ ორგანიზაციის ვებსაიტს, რომლის სახელითაც მოვიდა წერილი, არ დააჭიროთ მას.
- შეტყობინების გადაუდებელი ტონი: ფიშინგური წერილები ხშირად ქმნიან გადაუდებელ სიტუაციას და მოითხოვენ სასწრაფო მოქმედებას.
როგორ დავიცვათ თავი ფიშინგისგან
- არასდროს შეიყვანოთ თქვენი პირადი ინფორმაცია საეჭვო ვებსაიტებზე.
- გამოიყენეთ ძლიერი და უნიკალური პაროლები ყველა თქვენი ანგარიშისთვის.
- გააქტიურეთ ორფაქტორიანი ავთენტიფიკაცია, სადაც ეს შესაძლებელია.
- განაახლეთ თქვენი ანტივირუსული პროგრამა და ოპერაციული სისტემა.
- იყავით ფრთხილად ელექტრონული ფოსტით მიღებული ბმულების მიმართ.
- პირდაპირ ეწვიეთ იმ ორგანიზაციის ვებსაიტს, რომლის სახელითაც მოვიდა წერილი.
ფიშინგი სერიოზული საფრთხეა, მაგრამ სათანადო ცოდნითა და სიფრთხილით, თქვენ შეგიძლიათ დაიცვათ თავი. გახსოვდეთ, რომ იყოთ ყურადღებიანი და არასდროს გაუზიაროთ თქვენი პირადი ინფორმაცია საეჭვო წყაროებს.
